Die Kerweredd

Kerwepfarrer: Karl Janowski
Mundschenk: Gerold Beyer
Kerweborscht: Jürgen Kronauer

Alle Joar sou im August,
sag isch mir, Merkwürden du muschd,
doiner Gemoinde doch mol sage,
was sisch sou alles zugetrage.
Da Hemschbach als Magnet un Stadt,
viel Fremme oogezoge hat,
die sisch problemlos integriert,
heit sinn’se vun uns akzeptiert.
Familie mit un ohne Mittel,
es sinn jetzt immerhie 2 Drittel.
Die Mehrheit, isch gestäis verpflichtet,
des Buch im Dialekt gedichtet.
Bringt Schwierischkeite für Jedermonn,
mol sehn, ob isch’s erkläre konn.
Drum sag isch’s eingangs aa geschwind,
wies Hemschbächerisch un Hochdeutsch klingt.
On ä paar Beispiel sou isch konn,
Schunschd werd die Kerweredd zu long.
Mundschenk gieß ma zwische die Lischter,
isch bin jetzt aier Sprochmagischter.

Beispiel 1:
De Hons-Schorsch säischd,
waas bei uns jedes Hinkel,
heißt Hans-Georg der sagt,
nicht Hans-Georg der pinkelt.

Beispiel 2:
De Farrestall,
ist kein Fahrradgebäude.
Es war mehr eine Pension für potentere Leute,
denen man Damen aus dieser Stadt,
wenn se heiß warn zugführt hat.
Jetzt gibt’s den jo nimmäi, man riß ihn ab mit Mih,
zum Leidwese der Bulle un trauernde Kih.

Isch kennt aisch noch Stunne mit Ausdrick vun uns unnerhalte,
vum Mousche, vum Simbel, vum Dilldapp dem Alte.
Vum Grabbe, vum Wasserschdoo un vum Schobbe,
vum Bajes, vun de Hinnerbesch, die einschd hier gflosse.
Doch do mißt da in 5 Stunn noch bei mer hocke,
kumm Mundschenk gieß oi, isch bin schun gonz trocke.

Oon Rat on aisch Neibirger sei heit gegewe,
versaut nedd mit Houchdeitsch unser Hemschbächer Lewe.
Stäigt runner vum Gaul un meggelt mit uns,
sagt nedd „Blutwurst mit Grieben“, sondern ofach nur „Bluns“.
Machts oofach und korz, un loßt die Finesse,
schunschd redd ihr vun Worschd, un mehr häwwe se schun gfresse.
Drum Mundschen schenk oi,
es muß noch ona getrunke soi.

En rischdischer Hemschbächer dud liewer sterwe,
wie in Urlaub fahrn on de Kerwe.
Erschdreschd de Boß vum Kerweveroin,
hott on de Kerwe do zu soin.
S’nächste Joar, wonn ma ebbes merkt,
wera on die Kett gelegt.
Der haut ab aus dem Revier,
un läßt uns ällo mit dem viele Bier.
Mensch was is moi Kehl sou drucke,
en Aageblick, isch muß was schlucke.

Uff unsern Bauhof konn ma sisch verlasse,
do is Hons-Dompf in alle Gasse.
Leeft irgendwu des Wasser fort,
sinn soine Monne schnell vor Ort.
Wittert irgendwer Gefahr,
wies beim Bonhoeffer-Glöckel war,
un fürschd des Glöckel hell un munner,
kimmt aageblicklich owwerunner,
sofort sinn die Allround-Experte,
do nuff, wu se dem Iwwel wehrte.
Sou gut wies Material erlaubt,
häwwe die alles feschd verschraubt.
Blous wie die Glock hott läute solle,
war halt ofach nix zu holle.
Vun Läute war do gar ko Spur,
„Bim“ hotts gemacht des Glöckel nur.
Awa die Gefahr is aus de Welt,
daß des Glöckel runnerfällt.
Drum dunn mer jetzt des Glöckel öle,
un gieße uns ona hinner die Kehle.

Hochzeite sinn ihr liewe Leit,
heitzudag koo Seltenheit.
Viele gäin heit ihre eigne Wege,
un verzischde uff des Parres Sege.
Sou hott sisch vieles abgeboge,
und uff de Rothausplatz verzoge.
Onneme Freitag zur gewohnten Stunde,
standen Spalier die Schäferhunde.
Glei häwwe die Tierchen gonz vertraut,
ihr Pfötsche gewe der junge Braut.
On Hund hott sehmischdisch und trist,  Bernd fragen was soll das für ein Wort sein
om Ende fasch die Braut gekißt.
Demnächst stäit schun uffem Plon,
die Reiterstaffel mit’m gonze Clon.
Donn kriegt die Braut als Ehrenpresent,
vun jedem Gaul en Appel gschenkt.
Die Kloogärtner kumme aus ehrm Gewerge,
mit erne Heern vun Gardezwerge.
Die Feierwehr singt laut im Chor,
die Feierhymne „Flamme empor“.
Die Leidtragende sinn in jedem Fall,
des arme Rothauspersonal.
Bei soume Oosturm, soume dolle,
frog isch misch, wie die schloofe solle.

Bekonnt in Hemschbach is gewiß,
wer in de Kerwepreddisch is.
Vun dem isch jetzt berischde konn,
der is ein sehr gefragter Monn.
Schunn 3 mol war der in de Preddisch,
des kriegt aa nedd jeder ferdisch.
Die Leischdung, die wird ooerkont,
er is schunschd aa noch sehr bekonnt.
Uns is die Sache etwas wert,
drum wird er heit noch geehrt.
Kumm Roland sei nedd sou schinont,
nimm diesen Bund aus moiner Hond.

Zwa Hemschbächer Bleischgesichter,
Killinger und Roland Richter,
häwwe mol ä Sau geschlacht,
un en Haufe Worschd gemacht.
Donn wonn ma schlacht ä dicki Sau,
kimmt ona vun de Fleischbeschau.
Ma hott gewart, er is nedd kumme,
ma hot des Säische hergenumme.
Doch plötzlich stond er do, der Schlaue,
un wollt die Sau genau beschaue.
Vor lauter Wut war ihm gonz warm,
die Sau, die war schunn long im Darm.
Den Reschd, der noch den Hooge ziert,
hott er oofach requiriert.
Willschd du Trischine der vermeide,
musch folgende Wege bestreide:
Ma nehme sisch donn korzerhond,
ewe aus demselwe Lond,
in dem die Sau zu Tode kimmt,
en Veterinär, der donn prompt, soine Pflicht verrischd, indesse
schlacht uff de Hitt, nemm ona aus Hesse.
Drum merkt ihr Leit, schlacht nie in Hesse, un holl hinnerher,
außm badische Ländle en Veterinär.
Donn ons verträischd koo doudie Sau,
grenziwwerschreitende Fleischbeschau.

In jedem Joar zur Summerszeit,
en Ausflug mache die Rothausleit.
Des Joar hott ma beschlosse, ma leeft emol wira,
uff die Juhäi, iwa de Kreizberg niwa,
Un iwwa Owerlaurebach wira riwa.
Mit Zwischestation on de Grillhitt im Wald,
daß unnerwegs kona vor Schwäche zusommefallt.
En Abschluß muß aa soin, des ghert sisch ewe,
sou sieht ma se owends dem Woifaß zustrewe.
Dort hott ma nochemol rischdisch zugelongt,
bevor ma sou um Uhres rum is homgeschwonkt.
Ona hot’s besser gewißt, der holt soi Rad,
des vor dem Rothaus is noch geparkt.
Er is aa kumme bis vor soi Deer,
doch donn issem bassiert ä grouß Malheur.
Noch schwungvollem oibiege in Rischdung Garasch,
bleibt er hänge mit soim dicke Arsch,
in de Rill vum Stroßeschacht,
donn hotts nadierlisch furchbar gekracht.
Die Hosse verrisse, des Boo lädiert,
die Fraa hott gschennt, wie is donn des bassiert?
Es is doch awa werklisch schlimm,
wonn ma bis vor die Hausdeer kimmt,
un donn bassierts, des is nedd schee,
awa warum solls dem besser als onare geh.
Des schlimme on dere G’sichicht is blous dess,
er war fa den Schachtoibau verontwortlisch gewesst.

In die Kron in dieses Haus,
gäit en jeder oi un aus.
Do drinn siehts aus ma konns koum glaawe,
ihr derft de Boijemoschter frage.
Es gibt Leit die häwwe koo Benehme,
die dunn sisch sogar bequeme,
staie rum uff Tisch un Bänke,
isch frog misch was dunn die blous denke.
Die dunn uff de Thek maschiern,
un dunn alles schomariern.
Wie long soll ma des noch betrachte,
des Veroinslewe beachte,
wonn halt solchene Banause,
dunn in unsre Krone Hause.
Drum ä Wort om rischdische Platz,
spart aa monscherlei Rabatz,
drum Boijemoschter geb gut acht,
schunschd kriegschd alles hiegemacht.
Daß des alles besser werd,
trinke mo mol uff de neie Wert.

Ä Fraa, die kääft aa bei de Hitz,
ehr Eier halt beim Metze Fritz.
Un wie se se verbrauche will,
do stäit ihr faschd des Herz still.
Sie glaabt es is ihr nedd geheier,
die Hinkel läie gekochte Eier.
Die Hitz war jo sou uherträglisch,
do is jo souwas schließlich meglisch.
Mer hott donn später rausgebrocht,
die Schwiegertochter hottse abgekocht.
Un hot die harte Eier abgelegt,
wu die frische Eier de Fritz zu lagern pflegt.
De Metze Fritz wies halt sou laaft,
hotse ohnungslous verkaaft.

Hemschbach, kloo Paris genonnt,
plont schun wira allerhond.
Fa diese Weltstadt mit viel Flair,
do muß demnächst ä Nacktbad her.
Des Tarä is ideal,
also schließt ma Knall un Fall,
ab 84 diesen Strond,
un baut ä houhi Sichtschutzwond.
Ihr misst misch weiterredde losse,
ihr Leit, ihr Leit isch mach koo Bosse.
Des is zwar noch inoffiziell,
doch des gäit beim Stadtrat schnell.
Schun falle Hille, huch ma dreht sisch,
erst owwe ohne, des verstäit sisch.
Des is bestimmt ko Liegerei,
ä Stadträtin is aa debei.
Wu solle mer donn bade geh,
ade, du scheener Wiesensee.
Mensch werd mers haaß, do muß isch trinke,
obwohl, des dud mer mäschdisch stinke.

On Rothaiser, wie nedd jeder weiß,
hodd unser Hemschbach en grouße Verschleiß.
Im 30-järische Kriegsverlauf,
gings 1. schunn in Flamme auf.
Um 1850 glaabt ma es sei des verninfdischde,
heikle Akte un Papiern zu verschnischde.
Drum hodd ma domols konzerhond,
oofach des Rothaus abgebronnt.
In de Bachgaß konn ma sehn,
ä neies Haus sou wunderschön.
Ma hodd gebaut viel Sitzungszimmer,
damit halt unser Stadträt nimmer,
misse in de klone Schul,
sitze uffm schmale Stuhl.
Endlisch gibt’s fa unser Kinner,
ko verqualmte Klassezimmer.
Früher wars ä altes Haus,
jetzt gucke dort die Stadträt raus.
Un wie sich’s g’hert fa sou ä Gemaier,
war des nadirlisch viel zu daier.
Neilisch hodd mas oigeweiht,
es kame aa en Haufe geladene Leit.
Die Stadträt, Bürger somt de Fraue,
tate sisch des Haus ooschaue.
Die Oiweihung war grouße Klasse,
ma hodd sischs ebbes koschde lasse.
Un als alles unne begosse,
zog die Bagasch in die owere Geschosse.
Bei Schwarzriesling hodd ma donn kreiirt,
vun de Route hodd sisch aa koner scheniert.
Der hodd gebabbelt, gonz salbungsvoll wie sisch des g’hert,
blous des Publikum, des hodd gschtert.
En Blumestrauß vum Junge Blitz,
hodd aa nedd allzu viel genitzt.
Ma zog donn weiter in ä onares Zimmer,
doch jetzt kummt es noch viel schlimmer.
Unner herbar lautem Schmatze,
häwwe sisch die Route un Schwarze,
wie es schunschd nedd iblisch is.
die Kontrahente heiß gekißt.
Gute Nochbarschaft se sisch verspreche,
damit se sisch später die Kepp verdresche.

De nächste Tag der offenen Tür,
gab’s nadirlisch viel Freibier.
S’wollt jeder des neie Rothaus sehn,
doch alle donn zum Freibier gehn.
Des Freibier schmeckte moschem gut,
doch onare packte donn die Wut.
Die dunn schenne in dem Haus,
weil niemond gab en Woi heraus.
En monscher hodd des ausgenitzt,
un kam fünfmol oogeflitzt.
Wira onare, ma glaabt es koum,
reklamierte zuviel Schoum.
Die nächste redde vum Betrug,
die Gläser warn nedd voll genug.
Drum merkt aisch mol, ihr Schnorrer große,
macht aisch nedd glei in die Hose.
Seit wonn guckt ma me g’schenkte Gaul,
aa noch sou genau ins Maul.
Drum Mundschenk schenk oi,
es muß noch ona getrunke soi.

In dieser scheene Stadt in unsre,
gibt’s nedd emol en Platz zum ……
Ma feierd Feschde uff die Gaß,
ma trinkt en Haufe Bier vum Faß.
Ißt Fleisch vuneme Grill em heiße,
doch fehlt des Örtsche fer zum …….
Ein jeder vun aisch des doch kennt,
wenn im Unnerleib schun brennt.
Ma steckt die Händ donn in die Dasch,
petzt zu, weil schunschd glei alles naß.
Ma rennt herum un guckt un schaut,
doch niemond on die Wäsch sisch traut.
Ma fregt herum von A bis Z,
doch pisse losse die disch nedd.
Mit letschder Kraft kimmt ma nach Hause,
ma hockt sisch hie un lässt es sause.
Donn staigt ma uff un denkt fa sisch,
die feiern in Zukunft ohne disch.
Ich appelier heit wie noch nie,
stellt doch en Schweißhauswage hie.
Wenn ihr mit Abwasser Sorge habt,
die Griene nemmes aisch doch ab.

Ons awa drickt misch on moi Herz,
ja was sinn donn des fa Ferz.
Wonn ma die Kerwe zum Grabloch trage,
schläischd des monschem uff de Mage.
Des Glöckel stört se un die Bix,
do wu de Raach rauskimmt wie nix.
Ä traurisch G’sicht häwwe mer gemacht,
un monschmol häwwe ma Amen gsacht.
Un ona hodd sogar bebefft,
mer häwwe de Parre nochgeäfft.
Mer wärn schlimmer wie Kummunischte,
ä Schond fa praktizierende Christe.
Häwwe die noch nedd gemerkt die Dolle,
dass ma blous ä Gaudi mache wolle.
Mer wende uns de Jugend zu,
uhne schoiheilisch Geduh.
Donn wer uff unser Kerwe kimmt,
koo Hasch un onare Sache nimmt.
Mer wolle doch blous Weck, Worschd un Woi,
kurzum wolle nedd bigottisch soi.
Mer bleiwe weiter frouh un forsch,
de Kerweparre un soi Borschd.
Wu isse blous gebliwe die gut alt Zeit,
wu Nächstelieb mer ibte statt, Mißgunschd, Zonk un Streit.
Mit Toleronz, Gefihl und Wirde, gäin mer om Dienstag frisch drab-drab,
punkt zwonzisch Uhr on dieser Stell, hänge mer die Schlumpel ab.
Kloo Glöckel laid, koo Rauchfaß qualmt, koo Doudegsong erklingt,
weil’s unner uns noch Mensche gibt, dene sou was stinkt.
Onstatt wie bisher mit Tom-Tom,
gäin mer in aller Stille donn,
mit Tronsparent doch ohne Wort,
aus Ricksicht uff Gefühle fort.
Die Turnhall dort im Schubertweg, als Grabstätt vun de Kerwe,
is unser Ziel – ihr kummt doch all, loßt Traditon nedd sterwe.
Seht doch nedd was, wu gar nix is, seid doch all toleront un lieb,
drum oo Wort vum Friedrich Rückert, der „Weisheit des Bruckmanen“ schrieb.
„Dein Auge kann die Welt,
trüb oder hell machen.
Wie Du sie ansiehst,
wird sie weinen oder lachen.“
Mit diesem Vers entlaß isch aisch zur St.-Laurentius Kerwe,
denn ona denn, do wär se nedd, die urigschd aller Kerwe.
Amen.